مفهوم روانکاری:
علم تسهیل حرکت نسبی سطوح در تماس با یکدیگر تعریف میشود و سابقه آن به زمان پیدایش چرخ و گردش آن به دور محور به منظور ایجاد حرکتی روان برمیگردد.به طورکلی هر جا که سطوح در جوار و یا در تماس با یکدیگر حرکت نسبی دارند، روانکاری نقش بسیار مهمی را ایفا میکند. روانکاری نادرست ماشین آلات نه تنها سبب کم شدن راندمان مکانیکی و پایین آمدن بازده ماشین میشود بلکه منجر به فرسایش بیش ازحد و فرسودگی و از کارافتادگی زودرس هم
میشود
کار روغن چیست؟
روانسازی قطعات
انتقال حرارت- (خنککاری)
ضربهگیری
جمع کردن رسوبات و برادههای فلزی ناشی از کارکرد موتور
انواع روغنهای پایه:
روغنهای پایه معدنی یا مینرال
روغنهای نیمه سنتتیک که از ترکیب روغنهای پایه معدنی و روغنهای سنتتیک
روغنهای پایه گروه 3GIII ! روغنهای پایه نسل جدید
روغنهای پایه تصفیه (جهت تولید روغنهای موتور مونوگرید)
روغنهای پایه معدنی یا مینرال چیست؟
روغنهای مینرال یا ارگانیک یا پایه معدنی که بر پایه نفت خام ساخته میشود و از گذشته در خودروها استفاده میشد
روغنهای سنتتیک چیست؟
روغنهای سنتتیک یا همان روغنهای ساختنی همانطور که از اسمش مشخص است روغنهایی است از ترکیبات شیمیایی و با استفاده از خواصی که به هیدروکربنها داده میشود
این روغنها خواص مخصوص به خود را دارند و از بین همه آنها پلی آلفا اکفین، به خاطر داشتن ترکیبات استر کارکرد بالاتری دارد
این روغنها به خاطر داشتن ترکیبات پلیمری عمر طولانیتر دارند و نیاز به تعویض روغن در کیلومترهای بالاتر اتفاق میافتد. در ضمن دمای تحمل و سوختن بالاتری دارند. در دمای بالا کمتر خاصیتشان دچار تغییرات میشود و میزان ناچیز تبخیر شدن در برابر روغنهای دیگر از مهمترین خاصیت آنها به شمار میرود. اکسیداسیون پایینتر خورندگی آنها را به شدت پایین می آورد. این روغنها غیرسمی هستند و به راحتی در مسیر روغنکاری جاری میشوند. در کنار تمام این مزایا این روغنها مشکل قیمت بالا و سازگار نبودن با تمام پیشرانهها به خصوص موتورهای قدیمی را دارند
روغنهای نیمه سنتتیک چیست؟
این روغنها بین روغنهای مینرال و روغنهای تمام سنتتیک قرار میگیرند. در اصل ترکیبی از آنها هستند که عملکردشان نه مانند روغن مینرال سادهاند و نه دارای خواص سنتتیک هستند. اما به خاطر داشتن ترکیبات اضافه نسبت به مینرالها در دماهای بالا و شرایط سخت مانند دورهای بالا موتور توانایی تحمل بالاتری از خود نشان میدهند. منظور از تحمل مقاومت در برابر گرمای ناشی از کار زیاد و پاره شدن فیلم نازک پرده روغن میباشد که روی یاتاقان و بین رینگ پیستون قرار دارد
باید توجه داشت روغنهای سنتتیک- مینرال و نیمه سنتتیک درست شبیه بنزین سوپر و معمولی میباشد
روغن های صنعتی
روغن صنعتی که امروزه می شناسیم عموما پـس ازکشف و استخراج نفت و در سال ١٨٨٣ میلادی و بهبود فرایندهای تقطیر و تصفیه نفت خام و توسعه پالایشگاه ها و تولید لوب کات یا برش نفتی از نفت خام تولیدشده و جایگزین روغن های حیوانی قبلی گردید. تا متناسب با دستگاه های صنعتی جدید نیازهای صنایع جدید را پوشش دهند. استفاده از روغن های صنعتی در روغنکاری خیلی سریع برتری خود را نسبت به انواع قدیمی روغـن ثابـت نمودنـد و در نتیجـه اسـتفاده ازروغن های حیوانی، نباتی یرای روانکاری صنعتی به تدریج منسوخ شد
روغن های موتوری
نزدیکی زیاد قطعات فولادی به هم که گاه تا اندازههای میلیمتری میرسند از یکسو و سرعت فعالیت بسیار زیاد آنها در محیطی بسته به نام بلوکه موتور از سوی دیگر لزوم وجود مایعی را که در سریعترین زمان ممکن بین اجزای تشکیلدهنده موتور قرار گرفته و وظیفه روانکاری را در این مجموعه به عهده بگیرد بیش از پیش ضروری مینمایاند
گریس
گریس ماده ای است ژالتینی به صورت جامد و یا نیمه جامد که از یک ماده روانساز (روغنهای معدنی یا سنتتیک) و یک پرکننده معدنی یا آلی، تشکیل یافته است. این ماده در مکانی مورد استفاده قرار می گیرد که نتوان از روانکارهای دیگر با غلظت کم (روغنها) استفاده کرد؛ مانند چرخ دنده های صنعتی، یاتاقانهای بزرگ، فلکه ها و نظایر آن . این ماده مانند روغنها به منظور کاهش اصطکاک بین دو قطعه درپایین ترین میزان ممکن، مورد استفاده قرار می گیرد. از مهمترین مزایای کاربرد گریس کاهش دفعات روانکاری، سهولت استفاده، چِکِه نکردن در زمان کارکرد و چسبندگی بهتر را می توان نام برد
روغن های حل شونده
آب صابون با نام های روغن حل شونده و روغن محلول در آب نیز شناخته می شود و دارای انواع متعددی اعم از آبصابون روغنی، آب صابون روغنی نانو، آب صابون سنتتیک، آبصابون بیو کولنت، آب صابون نانو و غیره می باشد و دارای کاربری های متعددی مانند روانکار آب صابون صنعتی، آبصابون فلزکاری، تراشکاری و صنعتی است. روغن آب صابون، روغنی است که قابل اختلاط با آب است و به این منظور امولوسیون پایداری تشکیل می دهد که به شکل محلول شیری رنگ است. پایداری فوقالعاده ی امولسیون و محافظت در برابر خوردگی و زنگ زدگی از جمله مزایای این محصول می باشند